Μαθησιακές δυσκολίες και συναισθηματική ενίσχυση

Πώς μπορούμε να ενισχύσουμε συναισθηματικά τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες ώστε να καταφέρουν να αναπτύξουν μία θετική αυτο-εικόνα και έναν υγιή εαυτό; Παρακάτω υπάρχουν αρκετές συμβουλές!

Αυτογνωσία και αυτοπεποίθηση
Ο ανταγωνισμός στην τάξη μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες στην αμφισβήτηση των ικανοτήτων τους και των δυνάμεών τους. Γι' αυτό, η καλλιέργεια της αυτογνωσίας (γνώση για τα πλεονεκτήματα, τις αδυναμίες και τα ειδικά ταλέντα) και η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης είναι πολύ σημαντικά.

Συμβουλές:

• Ζητήστε από το παιδί να φτιάξει μια λίστα με τα δυνατά και αδύνατα σημεία του και κατόπιν συζητήστε μαζί του. 
• Κάντε μαζί δραστηριότητες που είναι μέσα στις δυνατότητές του. Αυτό θα βοηθήσει στην οικοδόμηση αισθημάτων επιτυχίας και ικανότητας. 
• Βοηθήστε το παιδί να αναπτύξει τις δυνάμεις του και να παθιαστεί με κάτι που του αρέσει. Το αίσθημα πάθους και η εξειδίκευση σε έναν τομέα μπορεί να εμπνεύσει τη σκληρή δουλειά και σε άλλους τομείς.

Επιμονή
Η επιμονή είναι η επιθυμία να συνεχίσουμε, παρά τις προκλήσεις και τις αποτυχίες. Είναι η ευελιξία να αλλάξουμε τα σχέδια αν τα πράγματα δεν λειτουργούν όπως θα περιμέναμε. Τα παιδιά (ή οι ενήλικες) με μαθησιακές δυσκολίες μπορεί να χρειαστεί να εργαστούν περισσότερο και σκληρότερα για κάτι.

Συμβουλές:

• Μοιραστείτε με το παιδί ιστορίες σχετικά με δυσκολίες που αντιμετωπίσατε στο παρελθόν και δεν παραιτηθήκατε από την προσπάθεια. 
• Εξηγήστε τι σημαίνει να συνεχίζουμε ακόμη κι όταν τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Συζητήστε τα οφέλη της σκληρής δουλειάς καθώς και τις ευκαιρίες που χάνονται όταν εγκαταλείπουμε την προσπάθεια. 
• Όταν το παιδί σας έχει εργαστεί σκληρά αλλά δεν κατάφερε να επιτύχει το στόχο μελετήστε μαζί του διάφορες εναλλακτικές για επανάληψη της προσπάθειας.

Η ικανότητα να θέτουμε στόχους
Η ικανότητα να θέτει κανείς ρεαλιστικούς και πραγματοποιήσιμους στόχους είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία στη ζωή. Περιλαμβάνει την ευελιξία να προσαρμόζουμε τους στόχους σύμφωνα με τις μεταβαλλόμενες συνθήκες, τους περιορισμούς ή τις προκλήσεις.

Συμβουλές:

• Βοηθήστε το παιδί να προσδιορίσει μερικούς βραχυπρόθεσμους ή μακροπρόθεσμους στόχους γράφοντας τα βήματα σε ένα χρονοδιάγραμμα. 
• Ελέγξτε ανά διαστήματα την πρόοδο που έχει κάνει και συζητήστε τις αναγκαίες τροποποιήσεις και προσαρμογές όταν αυτό απαιτείται. 
• Μοιραστείτε με το παιδί δικούς σας βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους καθώς επίσης και τι κάνετε σε περίπτωση που αντιμετωπίζετε εμπόδια. 
• Γιορτάστε με το παιδί σας όταν πετύχει ένα στόχο. 
• Εαν κάποιος στόχος αποδειχτεί πολύ δύσκολος συζητήστε τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να γίνει και πάλι δυνατός.

Διαχείριση άγχους
Αν τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες μάθουν πώς να ρυθμίζουν το άγχος τους και να ηρεμούν τον εαυτό τους, θα είναι πολύ καλύτερα εξοπλισμένα για να ξεπεράσουν τις προκλήσεις.

Συμβουλές:

• Χρησιμοποιήστε λέξεις για να προσδιορίσετε τα συναισθήματα ώστε να μάθει το παιδί να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του.
• Μήπως το παιδί σας αναγνωρίζει σε ποιες περιστάσεις αισθάνεται άγχος; Ζητήστε του να περιγράψει τις δραστηριότητες και τις καταστάσεις που το κάνουν να αγχώνεται. 
• Ρωτήστε το ποιες λέξεις θα χρησιμοποιούσε για να περιγράψει το άγχος. 
• Ενθαρρύνετέ το να συμμετέχει σε δραστηριότητες που βοηθούν τη μείωση του στρες, όπως αθλήματα, παιχνίδια ή μουσική.
• Είναι σημαντικό να γνωρίζετε τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους το άγχος μπορεί να εκδηλωθεί. Το παιδί σας μπορεί να συμπεριφέρεται πολύ διαφορετικά από ό, τι εσείς όταν βρίσκεται κάτω από την πίεση. 
• Μερικά σημάδια του στρες είναι πιο εμφανή, όπως η υπερδιέγερση ή τα προβλήματα στον ύπνο. Μερικά παιδιά όμως μπορεί να κλειστούν στον εαυτό τους και να αποσυρθούν. Αυτά τα σημάδια πολλές φορές τα παραβλέπουμε εύκολα και γι'αυτό χρειάζεται να είμαστε σε επιφυλακή για τυχόν συμπεριφορές που είναι έξω από τα συνηθισμένα.

Υγιής τρόπος ζωής
Το φαγητό του παιδιού σας, ο ύπνος και η γυμναστική μπορεί να είναι πιο σημαντικά απ' όσο νομίζετε. Αν τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες έχουν σωστή διατροφή, αρκετό ύπνο και τακτική άσκηση θα είναι σε καλύτερη θέση να εστιάσουν την προσοχή τους και να εργαστούν σκληρά.

Συμβουλές:

• Διατροφή: Μία υγιής, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά διατροφή θα βοηθήσει την ανάπτυξη του παιδιού σας. Τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φρούτα, τα λαχανικά και η άπαχη πρωτεΐνη θα συμβάλλουν στην πνευματική συγκέντωση. Να βεβαιώνεστε ότι το παιδί αρχίζει τη μέρα του με ένα καλό πρωινό και δεν περνούν παραπάνω από 4 ώρες ανάμεσα στα γεύματα ή τα σνακ. Αυτό θα κρατήσει τα επίπεδα της ενέργειας του σταθερά.
• Άσκηση:  Η άσκηση δεν είναι μόνο καλή για το σώμα αλλά και για το μυαλό. Η τακτική σωματική δραστηριότητα κάνει τεράστια διαφορά στη διάθεση, στην ενέργεια και στην πνευματική διαύγεια. Η άσκηση είναι επίσης ένα ισχυρό αντίδοτο για το άγχος και την απογοήτευση.
• Ύπνος:  Με μαθησιακές δυσκολίες ή χωρίς, το παιδί σας θα έχει πρόβλημα μάθησης, αν δεν είναι ξεκούραστο. Τα παιδιά χρειάζονται περισσότερο ύπνο από τους ενήλικες. Κατά μέσο όρο, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας χρειάζονται 11-13 ώρες κάθε βράδυ, τα παιδιά γυμνασίου περίπου 10-11 ώρες και οι έφηβοι 8½-10 ώρες. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας παίρνει τον ύπνο που χρειάζεται. Ο τύπος του φωτός που εκπέμπεται από ηλεκτρονικές οθόνες (υπολογιστές, τηλεοράσεις, iPads κλπ) δραστηριοποιεί τον εγκέφαλο. Απενεργοποιήστε όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές τουλάχιστον μια με δύο ώρες πριν τον ύπνο.

Υγιείς συναισθηματικές συνήθειες
Εκτός από τον υγιή τρόπο ζωής ενθαρρύνετε τα παιδιά να έχουν υγιείς συναισθηματικές συνήθειες. Όπως και εσείς, μπορεί να απογοητεύονται από τις προκλήσεις και τις δυσκολίες που προκύπτουν από τις μαθησιακές δυσκολίες τους. 

Συμβουλές:

• Προσπαθήστε να τους δώσετε διεξόδους για να εκφράσουν το θυμό, την απογοήτευση ή τα συναισθήματα της αποθάρρυνσης. 
• Ακούστε όταν θέλουν να μιλήσουν. Κάτι τέτοιο θα τα βοηθήσει να συνδεθούν με τα συναισθήματά τους και τελικά, να μάθουν πώς να ηρεμούν τον εαυτό τους και να ρυθμίζουν τα συναισθήματά τους.

Αλεξία Κομποθέκρα 

Εκπαιδευτικός - Ειδική παιδαγωγός  

BSc - PgD - MSc